BEHANDELING VAN HOMMELSTEKEN EN ALLERGIEËN 1. STEKEN VAN HOMMELS OF BIJEN
Bij de hommels hebben, net als bij honingbijen en wespen, alleen de koninginnen en werksters een angel. De mannetjes dus niet. De angel is bedoeld als verdedigingswapen. Tijdens een steek wordt een geringe hoeveelheid gif via de angel in het lichaam gepompt. Bij de mens levert de steek meestal een korte, heftige pijnscheut op, waarna de pijn weer wegtrekt. In uitzonderlijke gevallen (ca. 1%) ontwikkelt zich een allergische reactie tegen het geïnjecteerde gif. De angel van de hommel bevat geen weerhaakjes, waardoor de hommelwerkster, of -koningin, haar angel weer terug kan trekken en eventueel nogmaals kan steken. Bij de honingbij bevat de angel wel weerhaken. Wanneer een honingbij tracht de angel terug te trek-ken, scheurt dan ook de angel, compleet met gifblaas, van het achterlijf los.
2. HOE VOORKOM JE DAT HOMMELS STEKEN?
Allereerst geldt dat men de hommels RUSTIG moet behandelen: niet naar de hommels slaan, niet tegen de nestkast stoten, etc. Daar-naast kunnen hommels agressief reageren op een veelheid aan geuren zoals die van alcohol, transpiratie, parfum, geparfumeerde zeep, aftershave en dergelijke. Ook ringen, armbanden en horloges kunnen agressief gedrag opwekken (het gaat daarbij met name om de geur van geoxideerd materiaal tussen huid en ring/armband/horloge/horlogebandje). Hiervoor geldt dan ook: voorkomen is beter dan genezen!
3. GESTOKEN? MOGELIJKE REACTIES EN BEHANDELING 3.1. Lokale (niet-allergische) reactie Gewoonlijk ontstaat er na de steek, rond de plek van de steek, een zwelling. Dit noemen we een lokale, of ook wel niet-allergische reactie. De plek rond de steek zwelt in dat geval op en wordt rood en jeukerig. Dit kan kort na de steek beginnen, maar meestal na enkele uren. De zwelling/jeukerigheid kan meerdere uren, zelfs dagen aanhouden. In sommige gevallen kan de vlek zich wat verder uitbreiden; vaak duurt het dan ook wat langer voor de reactie weer verdwenen is. Het gaat in zo’n geval echter steeds om een lokale, niet-allergische reactie. 3.1.1. Behandeling van een lokale (niet-allergische) reactie Medische behandeling is in dit geval niet altijd nodig. Wel kunnen een aantal maatregelen genomen worden om de lokale reactie tot een minimum te beperken; met name wanneer de steek op een gevoelige plek plaatsvond, zoals bijvoorbeeld rond de ogen. Zo snel mogelijk na de steek dienen in dat geval 2 aspirines met een glas melk of water ingenomen te worden. Daarnaast kan men ook koude kompressen tegen de plek houden. Verder zijn er een aantal jeukverlichtende zalfjes in de handel (o.a. Azaron). In het zeldzame geval dat de steek in de mond- of keelholte plaatsvond is een rit naar het ziekenhuis sterk aan te raden, aangezien de luchtweg dan geblok- keerd kan raken. In het ziekenhuis worden in een dergelijk geval o.a. corticosteroiden (bijv. Prednisolone) toegediend. 3.2. Allergische reactie Slechts ongeveer 1% van de bevolking blijkt na herhaalde steken (soms al bij de tweede of derde steek) een allergische, of ook wel genoemd algemene, systemische of anafylactische reactie te vertonen. Aangezien er bij een allergische reactie antistoffen in het spel komen die bij een vorige steek gevormd werden, kan een allergische reactie niet optreden bij de allereerste steek. Allergische reacties treden meestal in korte tijd na de steek op (binnen seconden tot een kwartier). Er worden bij de allergische reactie 4 gradaties onderscheiden. Deze zijn van 1 tot 4 oplopend in heftigheid: Graad 1 – jeukerigheid, roodheid en zwellingen (urticaria, netelroos) over het hele lichaam Graad 2 – graad 1 verschijnselen, plus darmklachten (overgeven, diarree) Graad 3 – graad 1 en/of 2 verschijnselen, plus ademhalingsproblemen en/of gevoel van stikken Graad 4 – graad 1 en/of 2 en/of 3 verschijnselen, plus hartkloppingen, anafylactische shock 3.2.1. Behandeling van een allergische reactie Bij overgeven, maar zeker bij klachten van graad 3 of 4 is onmiddellijk transport naar het ziekenhuis vereist! Bij een graad 1 reactie kan men besluiten het nog even aan te kijken, maar ook dan is een observatieperiode in het ziekenhuis gewenst, aangezien de reactie in de loop van de tijd nog toe kan nemen. In geval van een allergische reactie is de toediening van een anti-histamine (bv. clemastine / Tavegil) zinvol. Dit gaat de zwelling tegen die veroorzaakt wordt door het histamine in het gif. Soms worden ook corticosteroiden voorgeschreven (bijv. prednisolone). Bij graad 3 en 4 reacties is het nodig allereerst adrenaline toe te dienen. Adrenaline (bv. Epipen) werkt hartstimulerend, bloedvatver- nauwend en luchtwegverwijdend. 3.2.2. Informatie voor medici Hieronder een beschrijving van medicatie bij een ernstige anafylactische aanval (graad 3/4) na een hommelsteek ten behoeve van medici (afkomstig van Dr. H. de Groot, afdeling Allergologie, Erasmus MC Rotterdam). Eén of meerdere van de hieronder genoemde medicaties kunnen in de aangegeven volgorde worden toegepast, totdat de symptomen zijn verdwenen en wegblijven. Medicatie Volgorde Volwassenen Kinderen Adrenaline Dexamethason
3.2.3. Leven met een hommelallergie Indien men een allergische reactie gehad heeft, is het niet zonder meer zo dat er bij een volgende steek weer een allergische reactie optreedt. Met name bij een graad 1 of 2 reactie is die kans klein. Tegenwoordig kan men een test ondergaan met behulp van gezuiverd hommelgif om vast te stellen of men bij een volgende steek wel of niet allergisch zou reageren. Het gezuiverde gif kan ook gebruikt worden voor een zogenaamde hyposensibilisatiekuur. Een dergelijke kuur is erop gericht het lichaam ongevoelig te maken voor hom- melgif. Voor mensen die afzien van een hyposensibilisatiekuur bestaat de mogelijkheid op doktersrecept een zogenaamde Epipen (adrenaline-spuit) te verkrijgen. Dit is een auto-injector die men bij zich draagt en waarmee men na een steek adrenaline inbrengt in de dijspier. Tests en kuren worden o.a. uitgevoerd door de afdeling Allergologie (Dr. De Groot), Erasmus MC, Dr. Molewaterplein 40, Rotterdam. 3.2.4. Toxische reacties Een toxische reactie kan optreden wanneer men binnen korte tijd vele tientallen steken oploopt. Er kunnen dan algemene reacties optreden in het zenuwstelsel en/of de bloedsomloop (hartritme-, ademhalingsstoornissen). Ook in dit geval moet de persoon naar het ziekenhuis gebracht worden voor observatie en ondersteunende maatregelen. 3.2.5. Hyperventilatie Naast een heftige allergische reactie (graad 4) kan ook hyperventilatie als gevolg van schrik leiden tot bewusteloosheid. Uiteraard is ook in dat geval alarmering van de hulpdiensten geboden. 3.2.6. Verhoogde risico’s Bij gebruik van bepaalde medicijnen, de zogenaamde beta-blokkers, en bij zwangerschap loopt men verhoogde risico’s wanneer er als gevolg van een hommelsteek een allergische reactie optreedt.
Tel. 077-39 991 11, [email protected] 6, 5961 PV Horst
www.mertens-agro.nl
Congreso Nacional de la Ciencia del Suelo Punta Arenas – 2014 COMPOST EFFECTS ON MICROBIAL BIOMASS AND SOIL P POOLS AS AFFECTED BY PARTICLE SIZE AND SOIL PROPERTIES Lata, S. & Marschner, P. (School of Agriculture, Food and Wine, The University of Adelaide). e-mail: [email protected] RESUMEN (o) ABSTRACT Previous studies have shown that finer comp
BEHANDELING VAN HOMMELSTEKEN EN ALLERGIEËN
3.2.1. Behandeling van een allergische reactie